«Я хочу опять на Караванную, я хочу опять увидеть снег...» На черном фоне театральной программки под фотографией Михаила Булгакова (1891–1940) вписаны следующие слова: «Мальчик, родившийся 3 (15) мая 1891 года в семье преподавателя духовной академии, пройдет через тяжкие испытания эпохи войн и революций, будет голодать и бедствовать, станет драматургом лучшего театра страны, узнает вкус славы и гонений и умрет, не дожив до 50 лет, чтобы через многие годы вернуться к нам своими книгами… Его судьба – его БЕГ. Бег к покою, бессмертию, признанию». «Тормышмы бу?» Г.Камал исемендәге Татар дәүләт академия театрының Г.Исхакый әсәрләре буенча эшләнгән спектаклен татар җәмәгатьчелеге көтеп алды. Моның нигезле сәбәпләре дә бар иде: бердән, Г.Исхакый – ХХ йөз башында яңа татар әдәбиятына нигез салучыларның иң талантлысы һәм гомерен татар халкының милли-азатлык көрәшенә багышлаган шәхес; икенчедән, исеме һәм иҗат мирасы бөек Тукай дәрәҗәсенә күтәрелеп җитмәсә дә (ул моңа бик тә лаек!), театр сәхнәләренә күп тапкырлар менгән, кино залларында яңгыраган әсәрләре (аеруча «Зөләйха»сы) үзен татар дип санаган һәр кешегә таныш булып, милли үзаңны уятуда, милли рух тәрбияләүдә зур роль уйный; өченчедән, соңгы вакытта милли телләр мәсьәләсенә бәйле туган вәзгыять шартларында, Г.Исхакыйның тормышы, көрәше һәм… «Принцесса Крапинка» Агымдагы елның 19-20 октябрендә «Әкият» Татар дәүләт курчак театрында «Принцесса Крапинка» спектакленең премьерасы узды. Спектакль Голландия язучысы Анна Шмидт әкиятләре мотивлары буенча әзерләнгән. Курчак театрында әкиятне ТР халык артисты Эльвира Гыйлемханова тормышка ашыра. Сәнгати бизәлеш өстендә Екатерина Спиридонова эшләгән, спектакльгә музыканы ТР атказанган сәнгать эшлеклесе Юрий Чаплин язган. Тамаша 3 яшьтән зуррак булган балалар өчен каралган. «Гүзәлем Әсәл» ... Геройлар, күктә йөзмәсәләр дә, залдагы тамашачыдан барыбер биектәрәк һәм алар тамашачыны да үз биеклекләренә чакыралар. Спектакльгә кадәр мин бер сәгатьтән Әсәл ролен уйнаячак Гүзәл Гафарованы (без аны «Ак чәчәкләр» телефильмында Асия ролендә күргән һәм яратып калган идек) мәдәният йорты коридорында очраттым – Саматны уйнарга килгән Ихсан белән кәгазь очырткыч очыруда ярышалар иде. Менә-менә сәхнә биеклегенә күтәрелү һәм шуңа башкаларны да ышандыру алдыннан нервыларны бераз тынычландыру кирәктер шул. Яшь актриса уенында без үзебез күрергә теләгән Әсәлне күрә алганбыз икән, бу аның уңышы инде. Кәгазь очырткыч очырып уйнаучы баласымак кыз һәм Ильястай тау бөркетен үзенә баш идергән, бәхете хакына никах көнне… «Яшерен эзләр» (Хәй Вахит) К.Тинчурин исемендәге Татар дәүләт драма һәм комедия театрында 100 еллыгына әзерләнеп, Хәй Вахитнең «Яшерен эзләр» пьесасын сәхнәләштерделәр. Хәй Вахитнең әсәрләре 1950-1960 елларда татар сәхнәсеннән төшмәгән. Әдәбият белгече Азат Әхмәдуллин үзенең татар драматургиясенә багышланган хезмәтләрендә бу драматургның урынын зур билгели. «Хәй Вахит татар театрына романтиканы, музыкальлекне кайтарды, шуның белән байтак театр сөючеләрнең игътибарын җәлеп итте. Шәриф Хөсәенов, Туфан Миңнуллин, Аяз Гыйләҗев, Илдар Юзеев һәм башка драматургларны әзерләргә ярдәм итте, аларның әсәрләре тууга, яңа драматургия барлыкка килүгә җирлек әзерләде», – дип язган галим. Бүгенге көндә драматургның егермеләп зур күләмле сәхнә әсәре булуы билгеле. Моннан тыш ваграк әсәрләре дә бар. Тинчурин театрында соңгы… Җаваплылык хисе Г.Тукай исемендәге Әтнә дәүләт драма театры үзенең беренче адымнарын ерактагы 1918 елда ясый. Шуннан соңгы 100 ел эчендә ул үзенең спектакльләре белән халкыбызны сөендереп, аның күңеленә матурлык, әхлак орлыклары салып килә, берничә буын тамашачыда театр дигән сәнгать дөньясына мәхәббәт тәрбияли. Театр 1966 елны «Халык театры» исемен ала, ә инде 2011 елда «Дәүләт театры» дигән югары дәрәҗәгә ия була. Түбәндә әдәбият галиме Әлфәт Закирҗановның Әтнә театры директоры Ленур Илфир улы Зәйнуллин белән әңгәмәсен тәкъдим итәбез. – Ленур, әлеге җаваплы вазыйфада чагыштырмача яңа кеше буларак, журнал укучыларын үзегез белән таныштырып китсәгез иде. Сез театр дөньясына ничек килдегез? – Мин Әтнә районы Олы… Театр - гомер көзгесе Кәрим Тинчурин исемендәге татар дәүләт драма һәм комедия театры халкыбызның мәдәни тормышында гаять мөһим урын алып тора. 1933 елда К.Тинчурин тырышлыгы белән ачылган театр үткән дәвердә татар халкының рухи иҗтыяҗына йөз тотып иҗат итә. Күчмә театр буларак, республикадагы һәм татарлар яшәгән күпсанлы төбәкләрдә яшәүче халыкка театр утын илтә. Ул бүген дә киләчәккә өмет белән карый, матур планнар белән яши. Олы юбилей уңаеннан әдәбият галиме Әлфәт Закирҗанов театр директоры Фәнис Наил улы Мөсәгыйтов белән очрашып сөйләште. Фәнис әфәнде, һәр татар кешесенә яхшы таныш Тинчурин театрының башлангычына бәйле тарих сәхифәләрен яңартыйк әле. – Тарих безне 1930 елларга алып китә. Ул чорда әдәбият һәм… Сәнгать Тагын ялгыз килдеңме, көз? Вторник, 20 ноября 2018 13:02 Сары яфраклары белән сагышка төргән бу ел фасылында күңеленнән генә әнә шулай эндәшә кебек ул. Ялгызлык аның үзен дә гомер буе озатып бара. Бәлки моңа ул ияләнгәндер дә инде. Мең кисәккә уалдым да, мең кисәккә ватылдым дигәндә, шөкер, тугры Юлдаш очрады. Аллаһ бүләге – моң иде аның исеме. Моң… Кем, кем, язмыш никадәр генә какса-сукса да бирешмәгән Мостафа кызы өчен әлеге бүләк караңгы төннәрен яктырткан нурга тиң иде. Һәрбер адәм баласы – укылмаган китап. Йөздән артык популяр җырлары белән танылган композитор, автор-башкаручы Роза Мостафиеваның башыннан кичергәннәрен тәфсилләп язсаң – кәгазь дә чыдамас, күз яшьләренә манчылыр иде. Хәер, аның тамчысында да гыйбрәт алырлык хәлләр бар….… В началоНазад12345678910ВперёдВ конец Страница 1 из 56
