Бөек талант Щепкин исемендәге театр училищесын тәмамлаган татар студиясе язмышында Хәлил абый Әбҗәлиловның нинди роль уйнаганын әллә кайчан язарга кирәк иде. Бүген язам, иртәгә язам дип гомер дә узып китте. Сентябрьдә танылган артистыбызның тууына 120 ел тула. Кем иде соң ул безнең өчен Хәлил абый Әбҗәлилов? Якты бер моң булып Аның җаны – гармун тавышында, Аның хисе – гармун телләрендә. Бу моңнарны, аһәңнәрне тыңлап, Җанын чистартмаган кемнәр генә... Сайра, Сара – Сандугач XXгасыр башында татар профессиональ музыкасының аякка басуы Сара Садыйкова исеме белән тыгыз бәйләнгән. Ул Таҗи Гыйззәт, Кәрим Тинчурин, Салих Сәйдәшевлар белән бергәләп иҗат итә. Татар театрының атасы Быел татар профессиональ театрының нигез салучысы, актер, режиссер, беренче татар театр труппасы «Сәйяр»нең сәнгать җитәкчесе Габдулла Кариевнең тууына 130 ел тула (1886-1920). Ул кыска, әмма җете вакыйгаларга бай гомерен милли театрны аякка бастыруга багышлый. Сәхнәдә – Тукай образы Узган гасырның утызынчы еллары азагында Европада сугыш сөреме аңкый башлагач, ул чорда ил белән идарә иткән партия һәм совет хөкүмәте тоталитар режим элмәген әдәбият һәм сәнгать өлкәсендә бераз гына йомшартырга мәҗбүр булдылар. Кабатланмас актриса 1949 елның җәендә Мәскәүдән Казанга театр институты – ГИТИСны тәмамлап чыккан яшь актерларның беренче төркеме әйләнеп кайтты. Татар сәхнәсе тарихында, шулай итеп, беренче тапкыр башта – татар яшьләре театры, ә бер елдан соң Камал театры бусагасын югары белемле актерлар атлап керде. Фаҗигале язмышлы бөек трагик Татар театры тарихында мондый фаҗигале язмышлы шәхесләр бик күп түгел. 1937 елда Мохтар Мутинны халык дошманы дип гаепләп кулга алалар, шуңа күрә совет заманнарында аның исемен дә телгә алу тоела. Әмма исеме аклангач та, ул татар театр сәнгате тарихында үзенә тиеш лаеклы урынны ала алмый. Бүтән халыкта андый зур шәхес булса, күптән инде фильмнар төшерерләр, һәйкәлләр куярлар иде. Моңнарымны сезгә тапшырам... Сәхнәдә зифа буйлы, айдай яктылык, нур сирпелеп торган, түгәрәк йөзле, сөйкемле бер кыз җырлый. В началоНазад123456ВперёдВ конец Страница 3 из 6
